شیر کشویی چیست ؟
بسیاری از لوازم و قطعات هستند که در کاربرد های مختلف و صنعتی استفاده می شوند. این لوازم ممکن است حجم زیاد نداشته باشند؛ اما نبودشان باعث مشکل شود. یکی از لوازمی که برای بسیاری از مصارف ساختمانی استفاده می شود شیر کشویی است. شیر های فلکه کشویی از دسته شیرآلات برنجی است که برای قطع و وصل کردن آب و ورودی انشعاب ها به کار می رود. این شیر های در واقع بخشی از تجهیزات موتور خانه حساب می شوند. این شیر ها ممکن است در انواع و جنس های مختلفی تولید و عرضه می شود. ما در این مطلب می خواهیم درباره شیر کشویی صحبت کنیم؛ ما را تا انتها دنبال نمایید.
شیر کشویی چیست؟
در تجهیزات مختلفی که برای انتقالات آب و انشعابات مختلف استفاده می شود موارد متعددی وجود دارد. یکی از آن ها شیر کشویی است. کاربرد اصلی شیر کشویی در قطع و وصل جریان آب است. این نوع از شیر ها به گونه ای ساخته می شوند که دارای فلکه بوده و با چرخش آن به شکل ساعت گرد، باز و بسته می شود. این شیر در واقع یک مسودود کننده است که در هر دو حالت باز و بسته قابل استفاده است.
شیر های کشویی همچنین یک نشیمنگاه دارد که زبانه شیر روی آن نشسته و مسیر عبور سیال را می بندد. شیر فلکه را می توان هم به شکل دستی و هم با استفاده از آچار مخصوص و یا به وسیله یک محور باز و بسته نمود. استفاده از آچار برای زمانی است که شیر در محفظه نصب شده باشد؛ و همچنین زمانی که شیر در زیر زمین نصب شود باید از وسیله یک محور استفاده کرد.
اجزای تشکیل دهنده شیر کشویی
تمامی شیر کشویی ها، از یک سری اجزای مشخص تشکیل شده اند. این اجزا شامل میله انتقال حرکت، زبانه، نشیمنگاه، متعلقات و فلنج ها می شوند. میله انتقال حرکت که میل فلکه یا استم هم نامیده می شود، در دو نوع بالا رونده و درجا وجود دارد. زبانه هم به شکل یک پارچه و مجزا است. نشیمنگاه شیر در زبانه فلزی و الاستومری وجود دارد. همچنین بدنه هم دارای نشیمنگاه فلزی یا الاستومری است. متعلقات شیر هم می تواند از آلیاژ های آهن و یا مس باشد. فلنج ها هم برای قسمت انتهایی به کار می رود.
باز و بسته کردن شیر کشویی
برای باز و بسته کردن شیر به شکل خودکار باید با استفاده از مکانیزم مخصوص انجام شود. البته این عملیات به هر صورت و با هر وسیله ای که باشد، در جهت موافق عقربه های ساعت بسته می شود. همچنین زمانی که بخواهیم به شکل دستی شیر کشویی را باز و بسته کنیم هم باید به همین صورت عمل کنیم. این شیر ها ابزاری دارند که می توانند با توجه به موقعیت نصب و نحوه عمل آن مورد استفاده قرار بگیرند. مهم ترین کاربرد شیر کشویی برای زمانی است که بخواهیم جریان یک سیال را قطع کنیم یا به راه بیندازیم.
شیر ایده آل در واقع شیری است که بتواند سیال را با کمترین مقاومت و کمترین افت فشار از خود عبور بدهد؛ در واقع باید بتواند از عبور سیال از داخل خود جلوگیری نماید. گاهی اوقات هم از این شیر ها برای تنظیم جریان سیال و یا کم و زیاد کردن عبور سیال استفاده می کنند. این عمل ممکن است با کمی مقاومت و یا تغییر مسیر انجام شود. برخی شیر ها هستند که در مواقعی که نیاز است، به شکل اتوماتیک باز و بسته می شوند.
مشخصات فنی شیر کشویی
رایج ترین نوع شیر های کشویی، شیر های چدنی هستند. این شیر ها به دلیل جنس بدنه و سایز ویژگی های خود، در موقعیت های مختلفی استفاده می شوند. به همین ترتیب ما در ادامه به بررسی مشخصات فنی شیر چدنی می پردازیم. این شیر ها در سایز های مختلفی ساخته شده و در دو کلاس PN10 و PN16 تولید می شوند. به دلیل تحمل تنش ها و نیروهای فشاری و همچنین سایش حاصل از تماس یا سیال، شافت شیر باید از فولاد یا استیل 316 باشد. بدنه این شیر ها از جنس چدن نشکن و چدن خاکستری بوده و به جهت جلوگیری از پوسیدگی، دارای پوششی از رنگ با لایه ضد خوردگی است. قطعه های لاستیکی از NBRبوده و مقاومت خوبی دارد. روکش زبانه هم با پوشش پلاستیکی EPDM انجام شده است.
کاربرد های شیر کشویی
با توجه به جنسی که در شیر کشویی دارد، از آن می توان در موقعیت های مختلفی استفاده کرد. به همین دلیل کاربرد های شیر کشویی با توجه به جنس و ساختار آن تعیین می شود. شیر هایی که معمولا از جنس برنز، برنج، چدن و استنلس استیل هستند در کار ها و مصارف ساختمانی استفاده می شوند. برای مصارف صنعتی مثل نیروگاه ها، کارخانه های پتروشیمی، صناعی دارویی و غذایی و کشتی سازی هم از شیر های فولادی کربنی و آلیاژی استفاده می شود.
البته در این مورد؛ نوع سیالی که از شیر عبور می کند هم مهم است. از مهم ترین کاربرد های شیر کشویی می توان به جلوگیری از بازگشت مایعات و گاز های عبور کرده و همچنین تنظیم عبور مقدار مورد نیاز مایعات و گاز ها اشاره کرد. علاوه بر این کنترل و ایمن نگه داشتن دستگاه های تحت فشار و کنترل و تنظیم مقدار فشار مایعات و گاز ها از کاربرد های شیر کشویی هستند. این شیر ها در مواقعی استفاده می شوند که جریان سیال در عبور خود اختلاف فشار داشته باشد.
ویژگی های شیر کشویی
در ادامه می خواهیم درباره ویژگی های شیر کشویی صحبت کنیم. این شیر ها حرکتی خطی دارد که برای مسدود کردن یا ادامه دادن و یا تنظیم کردن جریان سیال استفاده می شود. البته تنظیم به طور کاملا دقیق در این شیر ها اتفاق نمی افتد و فقط برای کنترل کردن استفاده می شود. در ادامه با هم ویژگی های شیر کشویی را بررسی می کنیم:
- مناسب برای سیالات تمیز: این شیر ها به گونه ای طراحی شده اند که برای سیالات تمیز مناسب هستند و سیالاتی که دارای ذرات جامد دارند برای این شیر ها مناسب نیستند.
- قطع و وصل کامل جریان: مهم ترین کاربرد و عملکرد شیر کشویی انسداد کامل و بدون نشتی در مسیر سیال است.
- مقاومت کم در زمان باز: زمانی که شیر باز است، دیسک از مسیر جریان خارج می شود. این حالت باعث افت فشار خیلی کم می شود.
- حرکت خطی دیسک: دیسک یا همان گیت به شکل عمودی و افقی در مسیر جریان سیال حرکت می کند.
- مناسب برای فشار های پایین: برای فشار های بالا عموما از این شیر های استفاده نمی شود. شیر کشویی برای فشار های متوسط و رو به پایین است.
- آب بندی نسبتا خوب: طراحی و ساختار شیر ها به شکلی است که از مواد با کیفیتی برای آب بندی استفاده شده است.
- سرعت عملکرد کم: با زود بسته شدن شیر به طور کامل زمان به نسبت بیشتری نسبت به سایر شیر ها نیاز دارد.
- تنوع در جنس: این شیر ها دارای تنوع بالایی هستند و به نسبت سیال و شرایط، ساختار و بدنه مختلفی دارند. انواع مختلفی از چدن، فولاد، استیل و …
- تنوع در اتصال: این شیر ها به صورت دنده ای، فلنجی و جوشی متصل می شوند.
مزیت های استفاده از شیر کشویی
تا این جا راجع به ویژگی ها، کاربرد و نحوه باز و بسته شدن شیر ها صحبت کردیم. همچنین ذکر کردیم که این شیر ها از چه اجزایی تشکیل شده و چه جنس هایی دارند. در ادامه می خواهیم به ویژگی های مثبت و منفی یا همان مزایا و معایب شیر کشویی بپردازیم. مهم ترین مزیت شیر کشویی، افت فشار است. در زمان عملیات، افت فشار کمتر است و به یکباره فشار کاهش پیدا نمی کند. همچنین از شیر های کشویی می توان برای استفاده از دو جهت به کار برد. شیر های کشویی معمولا برای تنظیم دما و فشار مناسب هستند و نگهداری شان نیاز به شرایط سخت و پیچیده ندارد.
معایب استفاده از شیر کشویی
در رابطه با معایب شیر کشویی باید گفت که این شیر های برای کنترل فلو مناسب نیستند. همچنین باز و بسته کردن شیر های کشویی زمان بیشتری نسبت به سایر شیر ها نیاز دارد. زمانی که بخشی از شیر باز می شود در خود شیر لرزش و نویز به وجود می آید. همچنین تعمیراتی مثل لپینگ و آسیاب کردن صندلی ها به خاطر دسترسی محدود کمی مشکل به وجود می آورد.
خرید شیر کشویی
در هنگام خرید شیر های کشویی باید چند نکته را مد نظر قرار داد. مهم ترین و اولیم نکته این است که نوع سیالی که از شیر عبور می کند بسیار مهم است. خرید باید با توجه به نوع سیال انجام گیرد. همچنین جنس بدنه، محدود فشار و دما، نوع اتصال، نوع عملکرد، اندازه شیر، کیفیت ساخت و برند هم از موارد دیگری هستند که در هنگام خرید باید به آن ها توجه شود. پیشنهاد می کنیم برای مشاوره و خرید شیر های کشویی به فروشگاه آنلاین مجموعه اتصال آنلاین مراجعه نمایید.
جمع بندی
استفاده از شیر کشویی در موارد مختلفی صنعتی و ساختمانی، می تواند کاربرد های مختلفی را در نظر گرفته و راه اندازی نماید. این شیر ها باید با توجه به نوع سیال و موقعیتی که در آن قرار خواهند گرفت، تهیه و جای گذاری شوند.
لوله و اتصالات سفید