یکی از فرایند هایی که در صنعت نقش بسیار مهمی دارد لوله است. لوله کشی در صنایع مختلف و تاسیسات اهمیت بالایی دارد؛ چرا که ذخایر و منابع را جا به جا می کند. اگر لوله کشی به هر دلیلی درست انجام نشود و یا نشتی داشته باشد، مجموعه دچار خسارت زیادی خواهد شد. بنابراین راه ها و تجهیزات مختلفی وجود دارد تا لوله کشی ها به نحو احسن انجام شده و خرابی به وجود نیاید. یکی از تجهیزاتی که در کار لوله کشی برای تغییر مسیر و گرفتن انشعابات جدید از آن استفاده می شود نیپل لوله است. نیپل لوله در واقع جزو اتصالات لوله است که در انواع گوناگونی هم تولید می شود. در ادامه با ما همراه باشید تا درباره نیپل لوله بیشتر صحبت کنیم.
نیپل لوله چیست؟
نیپل لوله یکی از قطعات مهم در اتصال لوله است. نیپل در واقع یک قطعه لوله کوتاه است که به شکل دو سر و یک سر ساخته می شود. از سر های آن برای اتصال به لوله یا لوله های دیگر استفاده می کنند. نیپل از جمله اتصالات فشار قوی لوله به حساب می آید و زمانی که بخواهند مسیر انتقال سیال را تغییر دهند از نیپل استفاده می کنند. مهم ترین عملکرد نیپل اتصال یک لوله به لوله دیگر با قطر بزرگتر یا قطر کوچکتر از لوله قبلی است. نیپل عموما به روی دیواره خارجی دو سر خود نر دارد که البته در برخی موارد هم فقط می تواند در یک سر آن باشد.
لوله هایی که نر دارند اتصال شان به چسباندن به هم انجام می شود. از نیپل ها برای لوله های انتقال دهنده مایعات استفاده می شود. انتقالات تراکم پذیری مثل هوا، بخار و یا نیتروژن اگر بخواهند از نیپل استفاده کنند باید از نیپل های قوی تر کمک بگیرند. نیپل ها همچنین در نصب رادیاتور و لوله کشی ساختمان و حوله خشک کن ها هم به کار می روند. نیپل ها دسته بندی ها و انواع مختلفی دارند. دسته بندی نیپل ها هم از نظر کاربرد و هم از نظر ساختاری انجام می شود.
مشخصات فنی نیپل لوله
همان طور که گفته شد نیپل لوله وسیله ای است برای اتصال لوله ها به همدیگر که می تواند لوله ها با قطر های مختلف را به هم وصل کند. این لوله ها می توانند در موارد مختلفی کاربرد داشته باشند. اما در ادامه مشخصات فنی نیپل لوله را با هم بررسی می کنیم تا با ویژگی های نیپل بیشتر آشنا شویم:
- نیپل ها در حالت کلی به دو شکل درز دار و بدون درز تولید می شوند. نوع درزدار از لوله های جوشی هستند و نوع بدون درز هم از لوله مانیسمان ساخته می شوند. نیپل های بدون درز به علت استحکام بالاتر، در زمانی که فشار های بالا مد نظر است و سیالات خورنده قرار است جا به جا شود استفاده می شود.
- رزوه های نیپل به دو شکل خارجی و داخلی ساخته می شوند. خارجی همان نر بوده و داخلی ماده است. نوع رزوه بر اساس استاندارد های مختلفی تعیین می شود.
- نیپل ها ممکن است از مواد مختلفی ساخته شوند. استنلس استیل، برنج، مس، فولاد کربنی و پلاستیک از مواد خامی هستند که ممکن است نیپل ها از آن درست شوند. انتخاب ماده اولیه بسته به شرایط و دمای محیط و همچنین نوع سیالی که قرار است از لوله عبور کند دارد.
- سایر مشخصات نیپل مثل ضخامت، رده و ویژگی های ساختاری هم به نوع لوله ای که نیپل از آن ساخته شده بستگی دارد.
- از آنجایی که دو سه یا یک سر نیپل ها حتما باید رزوه دار باشند، از آن ها به عنوان نیپل یک سر دنده یا دو سر دنده یاد می شود. کاربرد این ها برای رابط اتصال لوله است.
- نیپل ها در کلاس های مختلف و در سه کلاس 3000، 6000 و 9000 تولید و عرضه می شوند.
- اندازه نیپل ها متفاوت است. این اندازه معمولا بر حسب اینچ بوده و از 1.8 اینچ شروع شده و تا سایز های بزرگتر تولید می شود. طول و قطر داخلی آن هم بر اساس نیاز لوله کشی مشخص می شود.
- دسته ای از نیپل ها از جنس گالوانیزه هستند و یا روکش گالوانیزه دارند. به این جهت که در محیط های مرطوب مقاومت داشته باشند , و مانع زنگ زدگی شود.
کاربرد نیپل لوله چیست ؟
کاربرد های نیپل لوله برای زمانی است که در فرایند لوله کشی بخواهند اتصالات خاصی انجام دهند و مسیر لوله را تغییر دهند. به عبارت دیگر؛ از نیپل لوله زمانی استفاده می شود که احتیاج به اتصال دو لوله با سایز های مشابه یا متفاوت باشد. این اتصال ممکن است به شکل مستقیم باشد؛ و یا با تغییر طول لوله انجام شود. کاربرد اصلی نیپل ها زمانی است که بخواهند تنظیم فاصله انجام دهند و یا قطر لوله ها را در فرایند لوله کشی تغییر دهند.
افزون بر این، از نیپل ها برای زمانی که نیاز به انجام تعمیرات و تعویض قطعات در سیستم لوله کشی باشد استفاده می شود. طراحی و تولید نیپل ها به شکلی است که نصب و جدا کردن آن ها سریع و راحت است. این مسئله در تعمیرات و نگهداری مجموعه ها بسیار مفید است. نکته دیگر این که نیپل ها در زمانی که نیاز به اتصال موقت وجود دارد، و یا طول لوله قرار است تغییر کند استفاده می شود. مهم ترین کاربرد های نیپل لوله در سیستم های لوله کشی، سیستم های هیدرولیک، صنایع نفت و گاز، خطوط لوله آتش نشانی، سیستم تهویه و سیستم های بخار است.
انواع نیپل لوله
همان طور که در ابتدای مقاله گفته شد، نیپل ها انواع و دسته بندی های مختلفی دارند. هر کدام از این گونه ها برای کاربرد های به خصوصی طراحی و ساخته شده اند. هدف از طراحی و تنوع در گونه های نیپل، صرفا کارایی بهتر و کارآمد بودن تجهیزات است. در ادامه انواع نیپل را بررسی می کنیم:
- نیپل برل یا لوله مستقیم: این مدل از نیپل هر دو سرش رزوه دارد. کاربرد آن هم برای اتصال مستقیم دو لوله با قطر یکسان است. از این نیپل به عنوان نیپل لوله معمولی هم یاد می کنند. این نیپل در هر دو انتهای خود، رزوه های استاندارد که مخروطیNPT هستند دارد و برای ایجاد اتصال بدون نشتی کمک می کند. در برخی موارد هم ممکن است از رزوه های BSPT استفاده کنند.
- نیپل جوشی: غالبا بدون رزوه است. یا این که ممکن است فقط یک سر آن رزوه داشته باشد. از این نوع نیپل برای شرایط سختی مثل افزایش ناگهانی فشار و لرزش استفاده می کنند. همچنین برای تغییرات قابل توجه دما هم مناسب است. رزوه کردن قادر است ضخامت دیواره لوله را پایین آورده و استحکام آن را کم کند. این در حالی است که نیپل جوشی استحکام بالایی را فراهم می کند. کاربرد نیپل جوشی در نیروگاه ها و پالایشگاه ها و خطوط لوله زیر زمینی است.
- نیپل کاهنده: یک سر بزرگتر و یک سر کوچکتر از نظر قطر دارد. از این نیپل برای اتصال لوله با قطر های متفاوت استفاده می شود.
- نیپل یک سر رزوه: این نوع از نیپل، یک سر آن رزوه نر و سر دیگر آن بدون رزوه است. ممکن است سر آن شیاردار یا لبه صاف باشد. این نوع از نیپل خاصه برای پایه مخازن استفاده می شود. خیلی اوقات نیپل جوشی را با این نوع از نیپل اشتباه می گیرند.
- نیپل لوله شانه ای: کمی بلند از نیپل بسته است. بین دو رزوه انتهایی اش، یک بخش کوتاه بدون رزوه دارد. هر گاه دو اتصال ماده به دو سر نیپل وصل شوند، بخشی از بدنه بیرون از اتصالات می ماند. کاربرد نیپل لوله شانه ای در مواردی است که نیاز به طول بیشتر در نیپل است.
- نیپل لوله بسته: بدنه نیپل لوله بسته کاملا رزوه دارد. هنگامی که دو اتصال ماده به آن وصل می شود، بخش کمی از نیپل نمایان می ماند. از این نوع نیپل برای اتصالات فشرده و نزیدک استفاده می شود که در سیستم ها ی هیدرولیک و خطوط لوله فشار بالا کاربردی می شود.
- سوئیچ نیپل لوله: یک نوع از فیتینگ است که برای تغییر قطر لوله و تنظیم جریان سیال استفاده می شود. از این نیپل برای اتصال لوله با قطر های متفاوت به کار می رود.
- نیپل لوله شش ضلعی: این نوع از نیپل، یک نقطه برای در نظر گرفتن با آچار بوده و به راحتی عمل پیچاندن و نصب و تنظیم را ممکن می کند. اگر این نیپل دو قطر متفاوت در انتهای خود داشته باشد به آن نیپل غیر مساوی هم گفته می شود.
خرید نیپل لوله
نیپل های لوله با توجه به گستردگی و تنوعی که در کاربرد دارند، باید با مشورت قبلی خریداری شوند. برای مشورت با متخصصین در این حوزه، و همچنین خرید انواع نیپل ها در کیفیت و قیمت مناسب می توانید به فروشگاه اتصال آنلاین مراجعه نمایید. این مجموعه به شکل تخصصی در حوزه تجهیزات لوله کشی کار می کند.
جمع بندی
به کار گیری نیپل ها در فرایند لوله کشی اهمیت به سزایی در جلوگیری از نشت دارد. این وسیله می تواند از صدمه زدن و آسیب دیدن به تاسیسات و مجموعه جلوگیری کرده و دوام لوله را تا سال ها افزایش دهد.